Tekrarlayan ve aşırı yüklenme sonucu kemikte meydana gelen küçük çatlaklardır. Stres kırığı genellikle sporcular ve yoğun fiziksel aktivite yapan kişilerde görülür. Vücut ağırlığının sürekli aynı bölgeye baskı yapması, kemiğin zamanla zayıflamasına ve çatlak oluşumuna yol açar. En yaygın olarak ayak kemiklerinde ve bacaklarda görülür. Tedavisi dinlenme ve bazen fizik tedavi gerektirir. Erken müdahale edilmezse daha …
Tekrarlayan ve aşırı yüklenme sonucu kemikte meydana gelen küçük çatlaklardır. Stres kırığı genellikle sporcular ve yoğun fiziksel aktivite yapan kişilerde görülür. Vücut ağırlığının sürekli aynı bölgeye baskı yapması, kemiğin zamanla zayıflamasına ve çatlak oluşumuna yol açar. En yaygın olarak ayak kemiklerinde ve bacaklarda görülür. Tedavisi dinlenme ve bazen fizik tedavi gerektirir. Erken müdahale edilmezse daha ciddi kırıklara yol açabilir.
Stres Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Özellikle aktivite sırasında veya sonrasında belirginleşen bir ağrı hissi. Genellikle hafif başlayıp zamanla şiddetlenir. Etkilenen bölgede şişlik veya hassasiyet görülebilir. Bu genellikle ayağın üst kısmı, bacak, kalça veya diz bölgesinde olur. Stres kırığı olan bölgede dokunma ile artan hassasiyet fark edilebilir.
Hareket ederken zorlanma, aktiviteleri sınırlama ya da yürürken topallama gibi fonksiyonel kayıplar yaşanır. Bu durumu yaşayan kişilerde, dinlenmeye rağmen ağrı geçmeyebilir ve iyileşme süreci uzar. Bu belirtiler aşırı spor aktiviteleri veya uzun süreli zorlanmalar sonrasında ortaya çıkar.
Stres Kırığı Neden Olur?
Sporcuların veya uzun süreli fiziksel aktivite yapan kişilerin aşırı yüklenmesi kemiklerde stres kırığı yaşanmasına yol açar. Osteoporoz gibi kemik yoğunluğunu azaltan durumlar, kemiğin kırılgan hale gelmesine neden olur. Vücudun toparlanmasına yeterli zaman verilmediğinde, kemiklerde iyileşme olmaz ve bu da kırık riskini artırır.
Uygun olmayan ayakkabı ya da spor ekipmanı kullanmak neden olabilir. Düz tabanlık gibi biyomekanik sorunlar, kemiklerin belli noktalara aşırı yük binmesine yol açarak riski artırır. Kalsiyum ve D vitamini eksikliği kemik sağlığını olumsuz etkiler ve kırılganlığı artırır. Birdenbire yoğun antrenman ya da aktivite düzeyine çıkmak, stres kırığı yaşanmasına yol açabilir.
Stres Kırığı Nasıl Teşhis Edilir?
İlk aşamada doktor, hastanın spor ve fiziksel aktivite geçmişini, şikayetlerini dinler. Özellikle şiddetli veya tekrarlayan ağrılar, kırığın varlığını düşündürebilir. Doktor, ağrının bulunduğu bölgeyi inceleyerek, hassasiyet ve şişlik olup olmadığını kontrol eder. Belirli noktalara baskı uygulayarak stres kırığı olup olmadığını tespit etmeye çalışır. Röntgen görüntülerinde ilk başta görünmeyebilir. Ancak zamanla kemik iyileşmeye başladıkça, bu kırıklar röntgende görülebilir hale gelir.
MR, kırıkları teşhis etmede en etkili görüntüleme yöntemlerinden biridir. Kemik ve yumuşak dokulardaki hasarları detaylı olarak gösterir. Kemik sintigrafisi, stres kırığı tespitinde kullanılan başka bir görüntüleme yöntemidir. Kemiklerdeki anormalliklerin erken aşamalarda tespit edilmesine yardımcı olur. Bu yöntemlerle kırıklar hızlı bir şekilde teşhis edilip, tedaviye başlanabilir.
Stres Kırığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
En temel tedavi yöntemi kemik üzerindeki stresi azaltmaktır. Aktivite seviyesini düşürmek ve zorlayıcı hareketlerden kaçınmak iyileşme sürecini hızlandırır. Şişlik ve ağrıyı azaltmak için etkilenen bölgeye düzenli olarak buz uygulanması önerilir. Kırığın olduğu bölgeye binen yükü hafifletmek için alçı, atel veya yürüme destekleri kullanılabilir.
Kasları güçlendirmek ve esnekliği artırmak amacıyla fizik tedavi programları uygulanır. Ağrıyı azaltmak için doktor kontrolünde antiinflamatuvar ilaçlar kullanılabilir. Nadiren, iyileşmeyen veya ciddi stres kırığı cerrahi müdahale gerektirebilir. Cerrahi yöntemle kırık bölge sabitlenir ve iyileşme sağlanır. Tedavi süreci kişiye, kırığın boyutuna ve yerine bağlı olarak değişir.
