Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırdığı kronik bir hastalıktır. Eklemlerde iltihaplanma, ağrı ve sertlik oluşur. Romatoid artrit genellikle eller, bilekler ve dizleri etkiler. Zamanla eklemlerde hasar ve şekil bozukluğu meydana gelebilir. Yorgunluk, ateş ve iştah kaybı da belirtiler arasındadır. Kesin nedeni bilinmez, ancak genetik ve çevresel faktörler rol oynar. Tedavi, iltihabı kontrol etmeyi ve eklem hasarını önlemeyi …
Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırdığı kronik bir hastalıktır. Eklemlerde iltihaplanma, ağrı ve sertlik oluşur. Romatoid artrit genellikle eller, bilekler ve dizleri etkiler. Zamanla eklemlerde hasar ve şekil bozukluğu meydana gelebilir. Yorgunluk, ateş ve iştah kaybı da belirtiler arasındadır. Kesin nedeni bilinmez, ancak genetik ve çevresel faktörler rol oynar. Tedavi, iltihabı kontrol etmeyi ve eklem hasarını önlemeyi amaçlar.
Romatoid Artrit Belirtileri Nelerdir?
En yaygın belirtiler arasında eklemlerde ağrı, şişlik ve sertlik bulunur. Özellikle eller, bilekler, dizler ve ayak parmaklarında etkili olabilir. Romatoid artrit yaşayan bireyler genellikle sabahları eklemlerinde uzun süreli sertlik hissederler. Bu durum 30 dakika veya daha uzun sürebilir. Bu hastalık, genel yorgunluk ve halsizlikle birlikte gelir. Kişi günlük aktivitelerinde güçsüzlük hissedebilir. Düşük dereceli ateş, sık görülen bir belirtidir. Zamanla eklemlerde hareket kısıtlılığı yaşanabilir. Kişiler, özellikle sabahları, eklemlerini hareket ettirmekte zorlanabilirler.
Etkilenen eklem bölgesinde kızarıklık, sıcaklık artışı ve şişlik görülebilir. Hastalık ilerledikçe, el ve ayak eklemlerinde deformasyonlar meydana gelebilir. Bu deformasyonlar, eklemlerin yanlış hizalanmasına yol açabilir. Hastaların bazılarında, özellikle dirsekler gibi bölgelerde cilt altı nodüller görülebilir. Romatoid artrit, bazen baş ağrılarına da neden olabilir. Bu, eklem iltihaplanmasının vücuda yayılmasından kaynaklanabilir. Tedavi edilmediği takdirde eklem hasarına ve fonksiyon kaybına yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.
Romatoid Artrit Neden Olur?
Ailede bu hastalığı olan kişilerde daha sık görülür. Belirli genetik faktörler, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücuda saldırmasına yol açabilir. Sigara içmek, çevresel toksinlere maruz kalmak gibi dışsal faktörler tetikleyicisidir. Sigara içenlerde bu hastalık daha yaygın ve şiddetli seyreder. Romatoid artrit, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Hormonal değişiklikler hastalığın gelişiminde rol oynayabilir. Özellikle östrojenin, bağışıklık sistemi üzerinde etkisi olabilir. Otoimmün hastalıklarda bağışıklık sistemi, vücudun kendi dokularına saldırır. Bağışıklık sistemi yanlışlıkla eklem dokularını hedef alır, bu da inflamasyon ve eklem hasarına yol açar. Kesin nedeni hala araştırılmaktadır. Genetik ile çevresel faktörlerin etkileşimi hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır.
Romatoid Artrit Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide ağrı ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olan ağrı kesiciler (analjezikler) kullanılır. Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) bu amaçla sıklıkla tercih edilir. Hastalığı modifiye edici anti-romatizmal ilaçlar, hastalığın ilerlemesini engellemeye çalışır. Metotreksat, leflunomid ve sulfasalazin gibi DMARD’lar yaygın olarak kullanılır. Daha ciddi vakalarda, biyolojik ilaçlar kullanılarak bağışıklık sistemi hedef alınır. TNF-alfa inhibitörleri ve interlökin inhibitörleri gibi ilaçlar bu tedaviye örnektir. Eklem hareketliliğini artırmak, kas gücünü korumak ve ağrıyı azaltmak için fizyoterapi uygulanabilir.
Egzersizler, hastaların günlük yaşam aktivitelerini sürdürmelerine yardımcı olur. Eklem hasarının ilerlemesi durumunda cerrahi müdahale gerekebilir. Eklem protezi, tendon onarımı veya eklem füzyonu gibi işlemler yapılabilir. Anti-inflamatuar özelliklere sahip besinler romatoid artrit hastaları için faydalıdır. Eklem hareketliliğini artırmak için hafif aerobik egzersizler ve kuvvetlendirme çalışmaları yapılır. Stres, semptomları kötüleştirebilir. Bu nedenle rahatlama teknikleri (yoga, meditasyon) faydalı olabilir. Tedavi süreci, her hasta için farklılık gösterebilir. Tedavide erken müdahale ve sürekli izleme, hastalığın kontrol altına alınmasında önemli rol oynar.