Omuzdaki kas ve tendon grubunun hasar görmesidir. Bu yapı omuz hareketlerini sağlar. Rotator manşet yırtığı, ani bir travma veya tekrarlayan zorlanmalarla oluşur. Ağrı, güçsüzlük ve hareket kısıtlılığına yol açar. Özellikle kolu yukarı kaldırırken zorlanma görülür. Tanı için fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi dinlenme, fizik tedavi veya cerrahi ile yapılır. Rotator Manşet Yırtığı Belirtileri …
Omuzdaki kas ve tendon grubunun hasar görmesidir. Bu yapı omuz hareketlerini sağlar. Rotator manşet yırtığı, ani bir travma veya tekrarlayan zorlanmalarla oluşur. Ağrı, güçsüzlük ve hareket kısıtlılığına yol açar. Özellikle kolu yukarı kaldırırken zorlanma görülür. Tanı için fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi dinlenme, fizik tedavi veya cerrahi ile yapılır.
Rotator Manşet Yırtığı Belirtileri Nelerdir?
Omuz bölgesinde sürekli ya da belirli hareketlerde artan bir ağrı hissedilir. Özellikle gece yatarken veya kolunuzu kaldırmaya çalıştığınızda bu ağrı şiddetlenebilir. Kolu yukarı doğru kaldırmak ya da baş üstü hareketleri yapmak zorlaşır. Kolunuzda güçsüzlük hissedebilir ve bazı hareketleri yaparken destek almak zorunda kalabilirsiniz. Özellikle ağrının şiddetlendiği gecelerde uykuya dalmak zorlaşır. Omuz üzerine yatmak neredeyse imkânsız hale gelir ve sık sık pozisyon değiştirmek gerekebilir.
Yırtık nedeniyle omuz kasları tam çalışamaz. Bu da günlük işleri yaparken (örneğin bir cismi raftan almak gibi) ciddi bir güç kaybına ve başarısızlığa neden olur. Omuzun normal hareket açıklığı kısıtlanır. Kolunuzu tam yukarıya, yana veya geriye doğru açmakta zorlanırsınız. Bazı hareketlerde omuzda takılma ya da sürtünme hissi de olabilir. Kol hareket ettirildiğinde omuzda çıtırtı, tıkırtı veya sürtünme sesi duyulabilir. Bu sesler genellikle kaslar ve tendonlar arasındaki uyumsuzluktan kaynaklanır. Saç taramak, kıyafet giymek, arka cebinizden cüzdan almak gibi günlük hareketlerde ciddi bir zorlanma yaşanır. Bu aktiviteler ağrılı ve sınırlı hale gelir.
Rotator Manşet Yırtığı Neden Olur?
Rotator manşet kasları ve tendonları yaş ilerledikçe doğal olarak zayıflar. Özellikle 40 yaş ve sonrasında tendonlar elastikiyetini kaybeder. Bu durum, küçük bir zorlanmada bile yırtılma riskini artırır. Sporcularda veya sürekli kol kullanımı gerektiren işlerde çalışan kişilerde omuz kasları aşırı kullanılır. Bu tekrarlayıcı hareketler zamanla tendonlarda yıpranmaya ve sonunda yırtılmaya neden olabilir. Omuz üzerine alınan darbeler, düşmeler veya ağır bir cismi ani bir hareketle kaldırmak rotator manşet yırtığı yaşanmasına yol açabilir. Özellikle gençlerde görülen bu tip yırtıklar genellikle daha şiddetlidir. Omuz tendonlarının kan dolaşımı yaşla birlikte azalır. Kan akışının azalması, tendonların iyileşme kapasitesini düşürür ve yıpranmış tendonların kolayca yırtılmasına zemin hazırlar.
Bazı kişilerde rotator manşet yapıları doğuştan daha zayıf olabilir. Ailede benzer tendon sorunlarının olması, kişide de yırtık gelişme riskini artırabilir. Bazı kişilerin omuz kemik yapısı tendonlara normalden fazla baskı yapar. Özellikle akromiyon kemiğinin eğimli olması, tendonların sürtünerek zamanla aşınmasına ve yırtılmasına neden olabilir. Sigara içmek, vücuttaki kan dolaşımını olumsuz etkiler ve tendonların beslenmesini bozar. Bu durum, tendonların zayıflamasına ve yırtıkların daha kolay oluşmasına yol açar. Aşırı kilo, vücutta genel bir iltihabi duruma neden olur ve tendon sağlığını olumsuz etkiler. Ayrıca aşırı yüklenme nedeniyle omuz kasları da fazla zorlanabilir ve yırtık riski artar.
Rotator Manşet Yırtığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İlk aşamada omuzun zorlanmaması önemlidir. Hasta, ağrıya neden olan hareketlerden kaçınmalı ve kolunu dinlendirmelidir. Ağır kaldırma ve omuz hareketlerini zorlayan aktivitelerden uzak durmak iyileşmeyi destekler. Fizik tedavi programları, omuz çevresindeki kasları güçlendirmeyi ve eklem hareket açıklığını artırmayı hedefler. Özellikle esneme ve güçlendirme egzersizleri ile omuzun desteklenmesi sağlanır. Bu yöntem, yırtığın küçük ve orta boyutta olduğu durumlarda oldukça etkilidir.
Ağrı ve iltihabı azaltmak için doktorlar nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar reçete eder. Bu ilaçlar hem ağrıyı hafifletir hem de şişliğin azalmasına yardımcı olur. Ağrı kontrol altına alındığında, hasta daha rahat hareket edebilir. Şiddetli ağrı yaşayan hastalarda, omuz bölgesine yapılan kortikosteroid enjeksiyonları kısa sürede rahatlama sağlayabilir. Ancak bu enjeksiyonlar uzun vadede tekrarlanırsa tendonlarda zayıflamaya neden olabileceği için dikkatli kullanılır. Yırtık büyükse veya diğer yöntemlerle iyileşme sağlanamıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyatta, rotator manşet yırtığı dikilir ve omuzdaki anatomik yapı yeniden düzenlenir.
Günümüzde artroskopik cerrahi (kapalı yöntem) sayesinde daha hızlı iyileşme sağlanabilmektedir. Son yıllarda, iyileşmeyi desteklemek için hastanın kendi kanından veya kök hücrelerinden elde edilen ürünler kullanılmaktadır. PRP (platelet rich plasma) tedavisi, tendon iyileşmesini hızlandırabilir. Bu yöntem özellikle cerrahiye alternatif arayan hastalarda tercih edilmektedir. Bazı durumlarda, omuza takılan özel askılar veya destekler kullanılarak hareket kısıtlanır. İyileşme süreci desteklenir. Özellikle cerrahi sonrası dönemde omuzun korunması için askı kullanımı önemlidir.
