Tıbbi adıyla osteoporoz, kemik yoğunluğunun azalması ve kemik yapısının zayıflaması sonucu kırılgan hale gelmesi durumudur. Kemik erimesi, yaşlanma, hormonal değişiklik, kalsiyum eksikliği gibi nedenlerle ortaya çıkar. Kemikler daha ince ve kırılmaya eğilimli olur, bu da özellikle yaşlılarda kırık riskini artırır. Osteoporoz genellikle belirti vermez, bu nedenle "sessiz hastalık" olarak da bilinir. Kemik Erimesi Belirtileri Nelerdir? …
Tıbbi adıyla osteoporoz, kemik yoğunluğunun azalması ve kemik yapısının zayıflaması sonucu kırılgan hale gelmesi durumudur. Kemik erimesi, yaşlanma, hormonal değişiklik, kalsiyum eksikliği gibi nedenlerle ortaya çıkar. Kemikler daha ince ve kırılmaya eğilimli olur, bu da özellikle yaşlılarda kırık riskini artırır. Osteoporoz genellikle belirti vermez, bu nedenle “sessiz hastalık” olarak da bilinir.
Kemik Erimesi Belirtileri Nelerdir?
Özellikle sırt, bel ve kalça bölgesinde sürekli veya zaman zaman artan ağrılar olabilir. Kemiklerin incelmesiyle birlikte omurga çöker. Bu durum boy kısalmasına neden olabilir. Omurga kırıkları nedeniyle omuzlar öne doğru eğilir ve kamburluk gelişebilir. Hafif bir çarpma veya düşme sonrası bile kalça, bilek veya omurga gibi kemiklerde kırıklar meydana gelebilir.
Omurgada meydana gelen kemik kayıpları duruş bozukluklarına yol açabilir. Kemik erimesi, erken teşhisle kontrol altına alınabilir ve ilerlemesi yavaşlatılabilir. Bu nedenle özellikle risk faktörleri taşıyan kişilerin düzenli kontroller yapması önemlidir.
Kemik Erimesi Neden Olur?
Yaş ilerledikçe kemik yoğunluğu doğal olarak azalır. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda östrojen seviyelerinin düşmesi yol açabilir. Kadınlarda östrojen, erkeklerde ise testosteron seviyelerinin düşmesi kemik kaybını hızlandırır. Yeterli kalsiyum alınmaması, kemiklerin güçsüzleşmesine ve erimesine neden olur. D vitamini, kalsiyumun emilimini artırır.
Eksikliği durumunda kemiklerin güçlenmesi zorlaşır. Yeterince egzersiz yapmamak, kemik yoğunluğunun azalmasına sebep olur. Ailede kemik erimesi öyküsü varsa, kişinin bu hastalığa yakalanma riski artar. Kortikosteroid gibi bazı ilaçların uzun süre kullanımı kemik kaybına neden olabilir. Alkol ve sigara kullanımı, sağlıksız diyetler ve aşırı kafein tüketimi kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Kemik Erimesi Nasıl Teşhis Edilir?
Osteoporozun teşhisinde en yaygın kullanılan yöntem, DEXA taramasıdır. Bu test, kemik yoğunluğunu ölçerek kemiklerin ne kadar yoğun olduğunu ve risk olup olmadığını belirler. Kemik erimesi ilerlemişse, sıradan röntgenler de kemik yoğunluğundaki azalmayı gösterebilir. Ancak, bu yöntem osteoporozun erken evrelerinde etkili değildir. Bazı testler, kemik kaybının nedenini belirlemek ve kemik metabolizması hakkında bilgi sağlamak için kullanılır.
Bu testler, osteoporozun diğer hastalıklarla karıştırılmasını engellemeye yardımcı olabilir. Doktor, hastanın yaşını, cinsiyetini, menopoz durumunu, yaşam tarzını ve diğer risk faktörlerini değerlendirir. Bu yöntemler bir araya getirilerek kemik erimesi teşhisi konulur. Hastanın riski belirlenir. Bu sayede uygun tedavi ve önleyici önlemler planlanabilir.
Kemik Erimesi Nasıl Tedavi Edilir?
Kemik erimesi tedavisinde sıklıkla bifosfonatlar ve denosumab gibi ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar kemik kaybını yavaşlatır ve bazıları yeni kemik oluşumunu teşvik eder. Kemik sağlığını desteklemek için kalsiyum ve D vitamini almak önemlidir. Günde yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini alınarak kemiklerin güçlü kalması sağlanır. Kalsiyum açısından zengin besinler (süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, badem vb.) ve D vitamini içeren gıdalar (yağlı balıklar, yumurta sarısı) tüketmek önerilir. Ayrıca, protein açısından dengeli bir diyet de kemik sağlığı için önemlidir.
Ağırlık kaldırma, yürüyüş gibi direnç egzersizleri ve dengeyi geliştiren aktiviteler kemik yoğunluğunu artırarak riski azaltır. Egzersiz düzenli olarak yapılmalıdır. Sigara ve alkol kullanımı kemik sağlığını olumsuz etkileyebilir, bu nedenle bu alışkanlıklardan kaçınılması önemlidir. Ayrıca, düşme riskini azaltacak önlemler (örneğin evde güvenlik önlemleri almak) alınmalıdır. Menopoz sonrası kadınlarda östrojen tedavisi kemik kaybını önleyebilir. Bu tedavi, bazı yan etkilere ve risklere sahip olduğundan dikkatli değerlendirilmelidir. Tedavi planı, hastanın yaşına, cinsiyetine, kemik yoğunluğuna ve genel sağlık durumuna bağlı olarak kişiselleştirilmelidir. Kemik erimesi tedavisinde doktorun önerilerini takip etmek önemlidir.
