Diz ekleminde bulunan menisküs adı verilen kıkırdak yapısının hasar görmesi sonucu oluşur. Genellikle ani dönme hareketleri veya aşırı zorlanma nedeniyle meydana gelir. Menisküs yırtığı, dizde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve kilitlenme gibi belirtilere yol açabilir. Sporcularda yaygın görülen bu yaralanma, yaşlanma sürecinde kıkırdak dokunun zayıflamasıyla da ortaya çıkabilir. Tedavi, yırtığın büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak …
Diz ekleminde bulunan menisküs adı verilen kıkırdak yapısının hasar görmesi sonucu oluşur. Genellikle ani dönme hareketleri veya aşırı zorlanma nedeniyle meydana gelir. Menisküs yırtığı, dizde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve kilitlenme gibi belirtilere yol açabilir. Sporcularda yaygın görülen bu yaralanma, yaşlanma sürecinde kıkırdak dokunun zayıflamasıyla da ortaya çıkabilir. Tedavi, yırtığın büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak dinlenme, fizik tedavi veya cerrahi müdahale ile yapılır.
Menisküs Yırtığı Belirtileri
Özellikle yırtık olan bölgede hissedilen ağrı, dizde keskin bir ağrı şeklinde olabilir. Yaralanmadan birkaç saat veya gün sonra dizde şişlik gelişebilir. Diz ekleminde bir tıkanıklık hissi ve dizin kilitlenmesi, yani hareket ettirilememesi durumu yaşanır.
Dizde tam bükme veya düzleştirme zorluğu. Diz hareket ettirildiğinde çıtırdama veya tıkırtı sesleri duyulabilir. Dizde ani boşalma veya destabilize olma hissi yaşanabilir. Eğer menisküs yırtığı sizde varsa, bir ortopedi uzmanına başvurmanız yararlı olacaktır.
Menisküs Yırtığı Neden Olur?
Özellikle spor yaparken ani yön değiştirme, bükülme veya diz üzerinde dönme hareketleri neden olabilir. Zıplama, koşma veya ağır kaldırma gibi diz üzerine fazla baskı uygulayan hareketler menisküs yırtığı riskini artırır. Futbol, basketbol gibi temas sporlarında diz bölgesine alınan darbeler yol açabilir. Yaş ilerledikçe menisküs dokusu zayıflar ve elastikiyetini kaybeder. Bu da küçük travmalarla bile yırtık oluşmasına neden olabilir.
Önceden geçirilmiş diz yaralanmaları, bağ zedelenmesi gibi diz problemleri menisküsü zayıflatır ve riski artırır. Özellikle sert bir zemine düşmek ya da kaza sonucu diz bölgesine darbe almak neden olabilir. Özellikle uygun olmayan spor teknikleri veya yanlış hareketler, menisküsü zedeler ve yırtık oluşmasına yol açabilir. Bu nedenler, menisküs yırtığı yaşanmasına zemin hazırlar ve tedavi gerektirebilir.
Menisküs Yırtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Yırtık küçükse, genellikle dinlenme, buz uygulama ve etkilenen bölgeyi yüksekte tutma önerilir. Bu, ağrıyı hafifletir ve şişliği azaltır. Egzersiz ve germe programları kasları güçlendirerek dizin stabilitesini artırır. Bu, yırtığın iyileşmesine yardımcı olabilir ve ameliyata gerek kalmadan iyileşme sağlar. Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için ibuprofen veya naproksen gibi ilaçlar kullanılabilir. Şiddetli iltihap durumunda, kortikosteroid enjeksiyonu ağrıyı azaltmak için kullanılır.
Ciddi menisküs yırtığı için minimal invaziv bir cerrahi prosedür olan artroskopi ile menisküs onarılabilir. Hasarlı kısım alınabilir. Bu, genellikle daha hızlı iyileşme sağlar. Yırtığın büyük olduğu durumlarda, menisküsün bir kısmı cerrahi olarak çıkarılabilir. Bu işlem, semptomları hafifletebilir ancak uzun vadede dizde osteoartrit riskini artırabilir. Yırtığın yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak cerrahi onarım yapılabilir.
Menisküs dokusu onarılmaya çalışılır, bu yöntem genellikle daha genç ve aktif hastalar için uygundur. Bazı durumlarda, hasarlı menisküs dokusunu iyileştirmek için kök hücre tedavisi kullanılabilir. Bu yeni ve gelişmekte olan bir tedavi yöntemidir. Yırtık çok ciddi ve diz ekleminde kalıcı hasar varsa, diz protezi cerrahisi gerekebilir. Bu tedavi seçenekleri, menisküs yırtığı şiddetine ve bireyin yaşam tarzına göre değişiklik gösterebilir.